(NXD) -
Doanh nghiệp tự ý đổi cho dân một phần đất để giải phóng mặt bằng mà không thông qua chính quyền, việc này có được xem là hợp pháp?
Phần đất được cho là thuộc phạm vi ảnh hưởng của dự án thủy điện bá Thước đang được người dân canh tác, sản xuất.
Thay vì thực hiện việc đền bù, giải phóng mặt bằng cho hộ gia đình ông Lục Văn Nguyễn với diện tích 6.311m2 thì đại diện Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh lại tự ý ký văn bản đổi đất với hộ gia đình này.
Cụ thể, ngày 15/12/2016, ông Đỗ Duy Hùng - Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa đã đại diện cho doanh nghiệp ký biên bản đổi đất với hộ ông Lục Văn Nguyễn (đổi đất từ vị trí nằm trong khu vực ảnh hưởng bởi kênh xả của thủy điện lên khu vực ruộng yến và ruộng vặn gần đường Quốc lộ) với diện tích tương ướng 6.311m2. Được biết, việc đổi đất này là theo nguyện vọng của gia đình ông Nguyễn.
Theo đó, sau khi thỏa thuận đổi đất giữa hai bên được hoàn thành, Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa sẽ bàn giao mặt bằng cho ông Nguyễn, đồng thời có trách nhiệm cải tạo đất đề hộ gia đình này canh tác và hoàn thiện hồ sơ đất theo như giấy tờ cũ.
Sau khi nhận phần diện tích đất đã đổi, ông Lục Văn Nguyễn đã chia cho con, cháu, người thân để làm nhà tạm, canh tác sản xuất, ổn định đời sống.
Trao đổi với phóng viên Người Xây dựng, ông Lục Văn Nguyễn cho biết, kể từ khi đổi đất cho Công ty thủy điện, gia đình ông vẫn chưa được hoàn thiện hồ sơ đất theo cam kết nêu trên của doanh nghiệp. Phần đất ông Nguyễn được đổi cũng chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Trong khi đó, đại diện chính quyền UBND xã Thiết Kế xác nhận, phần lớn diện tích đất mà đại diện Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa đổi cho gia đình ông Nguyễn thuộc mặt bằng hiện trạng sử dụng đất của dự án Thủy điện Bá Thước 1. Điều này đồng nghĩa với việc, hộ gia đình ông Nguyễn vừa không được đền bù đất, vừa không phải là chủ sử dụng hợp pháp cho phần đất đã đổi vì đây là đất thuộc dự án?
Câu hỏi đặt ra là, việc ông ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa ký văn bản đổi đất với người dân tại vị trí nêu trên có đúng thẩm quyền? Việc doanh nghiệp đổi đất với dân tại vị trí thuộc mặt bằng hiện trạng sử dụng đất của dự án thủy điện có đúng quy định?
Về việc này, ông Võ Minh Khoa, Chủ tịch UBND huyện Bá Thước cho rằng, giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa đã đại diện doanh nghiệp ký biên bản đổi đất với hộ ông Lục Văn Nguyễn là không đúng các quy định của pháp luật. “Công ty Cổ phần Thủy điện Hoàng Anh Thanh Hóa không có thẩm quyền trong việc đổi đất với người dân. Chúng tôi sẽ cho rà soát lại nội dung phản ánh”, ông Khoa nói.
Luật sư Trần Đức Phượng cho rằng: "Việc doanh nghiệp thỏa thuận đổi đất với người dân trong trường hợp này là trái pháp luật và không có giá trị, bởi đất được nhà nước thu hồi giao cho doanh nghiệp thì nghiêm cấm giao dịch như trên...".
Thỏa thuận để giải phóng mặt bằng là một trong những công tác quan trọng trong quá trình xây dựng dự án. Vụ việc xảy ra ở Thủy điện Bá Thước là bài học mà các doanh nghiệp cần nghiêm túc nghiên cứu để tránh lặp lại.
Toản Nguyễn
(Bài viết đăng trên Tạp chí Người Xây dựng số tháng 5&6 - 2022)