(NXD) -
Trong kỳ họp sắp tới, từ 05/5 đến hết ngày 28/5/2025, dự kiến Quốc hội sẽ bàn luận và thông qua một chính sách rất quan trọng, đó là Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH.
Trước đó, ngày 25/4/2025, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ đã đề xuất cơ chế đặc thù cho phép cắt giảm tới 70% thời gian thực hiện thủ tục đầu tư nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án NƠXH.
Một trong những cơ chế đặc thù đó là đối với các dự án NƠXH không sử dụng vốn đầu tư công, Chính phủ kiến nghị UBND cấp tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời giao thẳng chủ đầu tư mà không cần thông qua hình thức đấu thầu. Cơ chế này được kỳ vọng sẽ rút ngắn khoảng 200 ngày so với quy định hiện hành.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, việc đề xuất bỏ đấu thầu là do Nhà nước quản lý chặt chẽ về lợi nhuận định mức, giá thành, giá bán và diện mua nhà. Do đó, đấu thầu không mang lại hiệu quả kinh tế, xã hội mà chỉ làm chậm tiến độ. Theo quy định hiện hành, thời gian từ bước chấp thuận chủ trương đầu tư đến lựa chọn nhà đầu tư mất khoảng 300 ngày. Với đề xuất mới, thời gian này chỉ còn tối đa 75 ngày, giảm khoảng 70%.
Đến nay đã tròn 2 năm kể từ khi Đề án 1 triệu căn hộ NƠXH được ban hành nhưng nhiều “điểm nghẽn” về chính sách và thủ tục hành chính vẫn chưa được tháo gỡ nên tiến độ thực hiện tại các địa phương không đạt như kỳ vọng. Trong đó, thời gian làm thủ tục hành chính kéo dài tới gần 1 năm nếu thuận lợi và có thể kéo dài 2-3 năm bởi những lý do “từ trên trời rơi xuống”… đã làm nản lòng không ít nhà đầu tư.
Dự án NƠXH Tràng Cát (Hải Phòng) có quy mô 32,8 ha của Tập đoàn Vingroup
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH ngày 06/3/2025 do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, nhiều doanh nghiệp đã thẳng thắn nêu ra những vấn đề cốt lõi. Chẳng hạn, Tập đoàn Vingroup kiến nghị 2 giải pháp, một là kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư; hai là cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song. Ví dụ, cùng lúc có thể vừa làm quy hoạch, vừa làm thủ tục đầu tư xây dựng… thì sẽ rút ngắn nhiều thời gian. Bởi nếu làm xong quy hoạch rồi đến khâu đầu tư, tài chính… sẽ tạo ra nhiều thủ tục hành chính…
Tại hội nghị này, đại diện Tập đoàn HUD cũng đề xuất áp dụng phương thức chỉ định thầu đối với các dự án đã có nhà đầu tư đáp ứng đầy đủ điều kiện (có thể theo xếp hạng các nhà đầu tư theo thang điểm thông qua việc đánh giá hồ sơ năng lực, kinh nghiệm ở bước mời quan tâm hoặc theo quy mô các dự án NƠXH) hoặc rút ngắn quy trình đấu thầu bằng cách nâng cao năng lực, trách nhiệm bên mời thầu nhằm giảm bớt các thủ tục, thời gian không cần thiết như: sửa đổi, làm rõ, gia hạn hồ sơ mời thầu; đánh giá hồ sơ dự thầu…
Các nguồn thông tin chính thức cũng cho hay, trong đề xuất cơ chế đặc thù để phát triển NƠXH thời gian tới, bản Dự thảo nghị quyết còn điều chỉnh nhiều nội dung quan trọng khác, như quy định chủ đầu tư được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 13% tổng chi phí đầu tư; đề xuất thành lập "Quỹ phát triển NƠXH quốc gia"; miễn thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án NƠXH.
Chính phủ cũng đề xuất cho phép doanh nghiệp, hợp tác xã trong khu công nghiệp thuê NƠXH để bố trí cho người lao động và bổ sung các chính sách hỗ trợ về quỹ đất, giải phóng mặt bằng và hạ tầng kỹ thuật…
Tuy rằng chỉ là làm thí điểm nhưng cũng rất cần ban hành theo những cơ chế giám sát, kiểm soát hiệu quả để phòng chống tiêu cực, lãng phí… như nhiều nơi đã và đang xảy ra!