(NXD) -
Trong khuôn khổ Triển lãm thành tựu đất nước, Bộ Xây dựng đem đến phân khu “Kiến tạo phát triển”, nơi giới thiệu thành tựu nổi bật về quy hoạch, kiến trúc, phát triển đô thị và nhà ở, hướng tới tương lai xanh, bền vững.
Kiến tạo không gian phát triển đô thị - nhà ở bền vững
Trong dòng chảy 80 năm phát triển, ngành Xây dựng đã để lại dấu ấn rõ nét trong quy hoạch, kiến trúc, phát triển đô thị và nhà ở. Phân khu “Kiến tạo phát triển” tại Triển lãm thành tựu đất nước lần này đã khái quát một cách sinh động, trực quan về hành trình ấy, đồng thời gửi gắm thông điệp: kiến tạo không gian sống không chỉ là nhiệm vụ kinh tế - kỹ thuật, mà còn là khát vọng nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.
Mô hình nhà ở xã hội trưng bày tại triển lãm.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, đến tháng 5/2025, tỷ lệ đô thị hóa đạt 44,9%; dự kiến đến năm 2030 sẽ vượt 50% và năm 2050 đạt khoảng 70%. Cả nước có từ 1.000 - 1.200 đô thị, hình thành hệ thống trung tâm cấp quốc gia và cấp vùng, từng bước tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế về hạ tầng, không gian công cộng và môi trường sống.
Hạ tầng đô thị ngày càng đồng bộ: đất dành cho giao thông chiếm 16 - 26% diện tích đất xây dựng; diện tích cây xanh bình quân đạt 8 - 10 m²/người. Các xã đạt chuẩn nông thôn mới chiếm 90%, đồng thời 100% tỉnh, thành phố đã có đủ ba loại hình thiết chế văn hóa. Đáng chú ý, công tác quy hoạch đô thị - nông thôn đã phủ kín toàn quốc, tạo nền tảng quan trọng cho việc định hướng phát triển trong nhiều thập kỷ tới.
Cùng với đó, chính sách nhà ở xã hội và an sinh nhà ở được đẩy mạnh. Trong hơn hai thập kỷ qua, đã có hàng trăm nghìn hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ nhà ở ổn định. Riêng tại Đồng bằng sông Cửu Long, chương trình cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ giai đoạn 2001 - 2015 đã triển khai 976 dự án, hình thành 857 cụm tuyến, giúp 191.000 hộ dân ổn định chỗ ở, an cư lạc nghiệp.
Trong lĩnh vực nhà ở xã hội, cả nước đã triển khai 990 dự án với quy mô 793.096 căn hộ. Đến nay, 444 dự án hoàn thành, cung cấp 263.254 căn; 124 dự án đang được khởi công với 111.622 căn; và 422 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, quy mô 418.220 căn. Đây là những con số cho thấy sự nỗ lực bền bỉ trong việc thực hiện mục tiêu “an cư để lạc nghiệp”, đưa chính sách đi vào đời sống.
Đô thị thông minh - Bản sắc kiến trúc Việt Nam trong hội nhập
Không chỉ chú trọng số lượng, ngành Xây dựng còn đặt mục tiêu tạo dựng không gian sống bền vững, hiện đại nhưng vẫn đậm đà bản sắc Việt Nam. Đến nay, 38/63 tỉnh, thành đã triển khai đề án phát triển đô thị thông minh. Một số mô hình tiêu biểu được trưng bày tại triển lãm như Vinhomes Smart City (Hà Nội), Ecopark (Hưng Yên), Sala Đại Quang Minh (TP.HCM)… đã trở thành những điểm nhấn, mở ra cách tiếp cận mới về quản lý đô thị.
Không gian giới thiệu và trưng bày các công trình xanh, tiêu biểu ngành Xây dựng.
Hiện đã có hơn 300 tòa nhà cao tầng tại Hà Nội và TP.HCM ứng dụng hệ thống quản lý thông minh BMS trong vận hành ánh sáng, điều hòa, phòng cháy chữa cháy, an ninh. Các công nghệ như Internet vạn vật (IoT) giúp tiết kiệm 15 - 20% năng lượng, mô hình đô thị ảo Digital Twin cho phép mô phỏng, dự báo rủi ro, tối ưu chi phí quản lý. Đồng thời, ứng dụng Camera AI, drone quét 3D, bản đồ số GIS đã và đang nâng cao hiệu quả giám sát, quản lý đô thị theo thời gian thực.
Ở góc độ kiến trúc, gian trưng bày giới thiệu những xu hướng kiến trúc xanh, bền vững, nhân văn. Nhiều công trình đã tối ưu thông gió, ánh sáng, sử dụng vật liệu địa phương, tái sử dụng chất thải; đạt chứng chỉ quốc tế như LEED, LOTUS. Bản sắc truyền thống cũng được khéo léo kết hợp trong các công trình hiện đại: mái ngói, tre, gỗ, hình thức đình chùa… được sáng tạo lại, mang đến cảm giác quen thuộc nhưng mới mẻ.
Một điểm nhấn khác là sự kết hợp công nghệ số trong thiết kế, thi công như BIM, AI, VR/AR, vừa tiết kiệm chi phí, vừa nâng cao độ chính xác. Nhiều công trình hướng tới mục tiêu Net Zero, thích ứng biến đổi khí hậu bằng các giải pháp chống ngập, giảm nhiệt, tiết kiệm năng lượng và nước.
Song hành với sáng tạo mới, ngành Xây dựng còn chú trọng bảo tồn và tái sinh di sản kiến trúc. Nhiều nhà xưởng, nhà ga cũ được chuyển đổi thành không gian sáng tạo; nhiều biệt thự, công trình kiến trúc Pháp cổ được bảo tồn và tái sinh, trở thành điểm nhấn trong đô thị hiện đại.
Lan tỏa giá trị, kỳ vọng tương lai
Trao đổi với phóng viên tại Triển lãm, ông Đoàn Trịnh Tùng - Giám đốc Cung Triển lãm kiến trúc quy hoạch xây dựng quốc gia, đại diện Ban tổ chức gian trưng bày Bộ Xây dựng nhấn mạnh, gian trưng bày của Bộ Xây dựng tại Triển lãm thành tựu đất nước đã mang đến một cái nhìn toàn diện, vừa khái quát, vừa cụ thể về thành tựu ngành Xây dựng trong lĩnh vực quy hoạch, kiến trúc, phát triển đô thị và nhà ở.
Khu vực trưng bày về quy hoạch - phát triển đô thị.
“Phân khu Kiến tạo phát triển không chỉ tái hiện hành trình của ngành Xây dựng trong hơn 8 thập kỷ qua, mà còn gửi đi thông điệp về trách nhiệm đối với tương lai. Chúng tôi mong muốn truyền cảm hứng về một không gian sống đáng mơ ước: xanh hơn, văn minh hơn, tiện ích hơn”, ông Tùng chia sẻ thêm.
Ông Phạm Nguyễn Toan - Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cũng cho rằng, không gian triển lãm đã cho thấy bên cạnh những thành tựu đột phá của ngành giao thông, lĩnh vực nhà ở và đô thị cũng đạt nhiều kết quả ấn tượng.
Theo ông Toan, những năm qua, Việt Nam đã đảm bảo tốt quyền tiếp cận nhà ở của người dân. Hàng nghìn khu đô thị hiện đại, đạt tầm vóc quốc tế đã hình thành trên khắp cả nước. Diện tích nhà ở bình quân đầu người hiện đạt gần 27 m², riêng khu vực chung cư khoảng 22 m². Tỷ lệ người dân sống trong nhà ở kiên cố và bán kiên cố đạt trên 97%, đặc biệt sau chiến dịch xóa nhà tạm, nhà dột nát, con số này còn tăng lên. Hiện có gần 90% hộ gia đình sở hữu nhà ở - một thành tựu đáng tự hào.
Để tiếp tục mở rộng quyền tiếp cận nhà ở, Nhà nước đang triển khai chương trình 1 triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030. Đồng thời, dưới sự chỉ đạo của Tổng Bí thư, Bộ Xây dựng đang thực hiện các dự án phát triển quỹ nhà ở quốc gia, tập trung vào nhà ở cho thuê - được đánh giá là quyết sách đúng đắn, góp phần nâng cao khả năng tiếp cận nhà ở cho người dân trong những năm tới.