(NXD) -
Nằm yên bình tại thôn Yên Lạc, xã Đồng Lạc, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, đình cổ Yên Lạc là một trong những công trình kiến trúc truyền thống tiêu biểu, phản ánh đậm nét bản sắc văn hóa vùng đồng bằng Bắc Bộ.
Khuôn viên di tích đình cổ Yên Lạc thuộc xã Đồng Lạc, huyện Chương Mỹ, Hà Nội. (Ảnh: sưu tầm)
Vị trí tâm linh và kiến trúc độc đáo
Được xây dựng từ thế kỷ XVII, ngôi đình đã trải qua nhiều lần trùng tu, đáng chú ý nhất là vào năm 1848 dưới triều vua Tự Đức, nhưng vẫn giữ được vẻ cổ kính và giá trị lịch sử sâu sắc. Đình Yên Lạc không chỉ là nơi thờ tự mà còn là trung tâm sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của cộng đồng dân cư địa phương. Cùng với chùa và đền trong làng, nơi đây tạo thành một quần thể kiến trúc tâm linh đặc sắc.
Từ cổng tam quan bước vào, du khách sẽ bắt gặp bức bình phong án ngữ phía trước. Đình được xây theo kiến trúc chữ Đinh đặc trưng Bắc Bộ, gồm ba gian hai chái với khu Đại bái và Hậu cung. Trên bậc tam cấp là hai cột đá chạm khắc rồng phượng tinh xảo, dẫn lối vào Đại đình, nơi đặt hương án chính sơn son thếp vàng, cùng bộ bát bửu tượng trưng cho binh khí cổ.
Bức bình phong đã được xây mới của di tích Đình Yên Lạc. (Ảnh: sưu tầm)
Điểm đặc sắc nhất là hương án cổ hàng trăm năm tuổi, được chạm khảm tỉ mỉ các hoa văn truyền thống như tứ linh, hổ phù, đường diềm kỷ hà. Theo các tài liệu lịch sử, nghệ thuật điêu khắc đình làng Bắc Bộ phát triển mạnh từ thế kỷ XVI và đạt đỉnh cao ở thế kỷ XVII. Đình Yên Lạc là một trong những công trình tiêu biểu, lưu giữ dấu ấn của những nghệ nhân dân gian tài hoa.
Đặc biệt, đình thờ vị anh hùng dân tộc Chu Đạt, người đã lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống lại sự xâm lăng của nhà Hán. Theo truyền thuyết, khi nhà Hán đô hộ nước ta, ông Chu Đạt đã cùng các hào trưởng đứng lên bảo vệ đất nước. Dù cuộc khởi nghĩa thành công, nhưng gần một năm sau, ông đã anh dũng hy sinh trong cuộc chiến chống lại sự đàn áp lần thứ hai của nhà Hán.
Đình Yên Lạc không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là biểu tượng của tinh thần yêu nước và lòng tự hào dân tộc. Việc thờ phụng vị anh hùng Chu Đạt thể hiện lòng tri ân sâu sắc của nhân dân đối với những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồng thời, đình còn là nơi diễn ra các lễ hội truyền thống, góp phần duy trì và phát huy bản sắc văn hóa địa phương.
Bảo tồn và phát huy di sản
Đình Yên Lạc là một công trình kiến trúc cổ, đã trải qua nhiều lần tu sửa trên nguyên tắc tôn tạo. Năm 1988, đình Yên Lạc đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật.
Trong bối cảnh hiện đại hóa, việc bảo tồn và phát huy giá trị của đình cổ Yên Lạc là nhiệm vụ quan trọng. Chính quyền và người dân địa phương cần phối hợp chặt chẽ để duy trì các hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống, đồng thời nâng cao nhận thức cộng đồng về tầm quan trọng của di sản văn hóa.
Nơi đây không chỉ là một công trình kiến trúc cổ kính mà còn là biểu tượng sống động của lịch sử và văn hóa dân tộc. Việc bảo tồn và phát huy giá trị của ngôi đình sẽ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa và truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam.
Nguyễn Lan