(NXD) -
Trong năm 2022, Tổng hội Xây dựng Việt Nam đã tích cực tham gia các hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội trong lĩnh vực xây dựng. Trong đó, TS. Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cùng các nhà khoa học, chuyên gia của Tổng hội đã có nhiều tham luận, ý kiến chuyên môn được đánh giá cao tại các Hội thảo, Tọa đàm về Luật Quy hoạch, Luật Đất đai.
Góp ý về Luật Quy hoạch
Ngày 31/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội phối hợp với Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức Hội thảo “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.
Tiến sĩ Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam phát biểu tại Hội thảo về Luật Quy hoạch hôm 31/3/2022.
Tiếp đó đến ngày 8/4, tại Trụ sở Văn phòng Quốc hội, Ủy ban Khoa học – Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cũng tổ chức buổi Tọa đàm “Việc thực hiện chính sách, pháp luật về công tác quy hoạch kể từ khi Luật Quy hoạch có hiệu lực thi hành” dưới sự chủ trì của Phó Chủ tịch Quốc Hội – Nguyễn Đức Hải.
Tiến sĩ Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cùng nhiều chuyên gia, nhà khoa học cũng đã đến dự và có bài tham luận đóng góp ý kiến tại cả 2 buổi Hội thảo và Tọa đàm trên.
Phát biểu của người đứng đầu Tổng hội Xây dựng Việt Nam đã nhận được sự đồng thuận của các đại biểu dự hội thảo và sự đánh giá cao của chủ tọa. Nội dung phát biểu tham luận của Tổng hội Xây dựng Việt Nam và các chuyên gia tại hội thảo được chủ tọa hội thảo thống nhất đưa vào kỷ yếu hội thảo làm tài liệu tham khảo cho Đoàn Giám sát và các đại biểu Quốc hội trong các kỳ họp.
Góp ý về Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi
Ngày 5/10, tại Hà Nội, Liên hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam phối hợp với Hội đồng Dân tộc của Quốc hội tổ chức Hội thảo Góp ý cho Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi). Hội thảo nhằm cụ thể hóa chương trình hợp tác giữa Hội đồng Dân tộc của Quốc Hội khóa XV và Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam giai đoạn 2021-2026 nhằm tập hợp ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học đóng góp ý kiến cho Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Góp ý kiến tại Hội thảo, TS. Đặng Việt Dũng - Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam đánh giá quá trình thực thi Luật Đất đai vẫn còn khá nhiều tồn tại, đặc biệt là tính thiếu đồng bộ, thống nhất giữa các luật có liên quan đến quy hoạch sử dụng đất như Luật Quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Xây dựng, Luật Đất đai. Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) lần này cũng vẫn chưa khắc phục được.
PGS.TS Lưu Đức Hải - Tổng hội Xây dựng Việt Nam tham gia góp ý tại Hội thảo.
Theo TS. Đặng Việt Dũng, quy hoạch sử dụng đất luôn là quy hoạch đi sau trong hệ thống quy hoạch. Căn cứ để lập quy hoạch sử dụng đất là yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và tiềm năng đất đai có thể huy động được. Quy hoạch sử dụng đất là thành phần không thể thiếu trong tất cả các đồ án quy hoạch thuộc hệ thống quy hoạch. Vì vậy hệ thống quy hoạch sử dụng đất trong Luật Đất đai (sửa đổi) cần thống nhất và tuân thủ theo hệ thống quy hoạch chung.
TS. Đặng Việt Dũng đề nghị bổ sung các nội dung còn thiếu trong quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoach sử dụng đất cấp tỉnh, quy hoạch sử dụng đất đô thị và nông thôn vào dự thảo Luật Đất đai ( sửa đổi) cho đồng bộ và thống nhất với các luật liên quan.
Đồng thời bổ sung các quy định về đất đô thị, đất xây dựng đô thị, quy định về đất dân dụng, đất ngoài dân dụng và các danh mục đất đô thị khác (theo QC 01:2021) vào dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) phục vụ công tác quy hoạch sử dụng đất trong đô thị, xác định mục đích sử dụng đất, định giá đất thuận lợi.
Đề xuất nhiều nội dung sửa đổi, bổ sung Nghị quyết về phân loại đô thị
Sáng ngày 29/8, Ủy ban Pháp luật phối hợp Quốc hội cùng Viện nghiên cứu lập pháp tổ chức Tọa đàm “Cơ sở khoa học và thực tiễn của việc quy định các tiêu chí phân loại đô thị, tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và việc phân loại đơn vị hành chính”.
Tham dự Tọa đàm có Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Hoàng Thanh Tùng. Về phía cơ quan soạn thảo có Thứ trưởng Bộ Xây dựng Lê Quang Hùng, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Duy Thăng.
Tọa đàm cũng có sự tham gia của chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành như TS Đặng Việt Dũng – Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, cùng các chuyên gia, nhà khoa học đến từ Tổng hội Xây dựng Việt Nam, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, Hiệp hội khoa học hành chính Việt Nam, các viện nghiên cứu cùng các nhà khoa học đến từ các trường đại học luật, Học viện Hành chính Quốc gia cùng lãnh đạo một số tỉnh thành.
Đóng góp ý kiến về phân loại đô thị theo vùng miền, TS Đặng Việt Dũng liên quan đến tiêu chuẩn phân loại đô thị theo vùng miền việc điều chỉnh Nghị quyết 1210 và 1211 là phù hợp. Lý do là bởi 2 yếu tố gồm quy mô dân số và mật độ dân số nói chung. Trong nhiều năm vừa qua phân loại đô thị cho đến hiện nay đều không đạt. Qua khảo sáy từ tháng 12/2020 đến nay chúng ta có 862 đô thị nếu nhân với quy mô theo chỉ tiêu quy định trong Nghị quyết 1210 thì dân số đô thị có điều chỉnh giảm phải là 37 triệu người. Trong khi kết quả điều tra dân số năm 2019 cho biết tổng dân số thành thị chỉ vào khoảng 33,1 triệu người, cho thấy quy định về quy mô dân số của một số loại đô thị trong Nghị quyết 1210 là khá cao, phần lớn các đô thị đều không đạt tiêu chí này.
Đoàn nhà khoa học Tổng hội Xây dựng Việt Nam tham gia Hội thảo Quy hoạch tỉnh Vĩnh Phúc
Đề nghị việc điều chỉnh phân loại đô thị theo vùng miền, TS Đặng Việt Dũng cho biết, qua khảo sát với đô thị loại V ở các vùng kinh tế có sự khác biệt về quy mô dân số, mật độ dân số. Khảo sát quy mô dân số và mật độ dân số của 552 thị trấn trên toàn quốc được công nhận đến tháng 4/2021 cho thấy quy mô dân số trung bình là 22.405 người ở Đông Nam Bộ, thấp nhất 8.35 người khu vực Đông Bắc Bộ. Mật độ trung bình lớn nhất của đô thị loại V là 2.705 người/km2 ở Đồng Nam Bộ trong khi khu vực thấp nhất là Tây Nguyên chỉ 562 người/km2.
Điều đó cho thấy đô thị cùng loại nhưng quy mô dân số, mật độ dân số chênh nhau rất nhiều, vì thế dự thảo nghị quyết cần phải có sự điều chỉnh theo đặc điểm vùng miền, căn cứ vào mức độ phát triển kinh tế xã hội, đặc điểm phân bố dân cư, lao động.
Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cũng đề nghị, trong dự thảo nghị quyết đưa ra đề xuất mức giảm 50%, 60%, 70% và 80% áp dụng cho các vùng miền cần lưu ý cân nhắc mức giảm theo từng loại đô thị.
Thực tế, qua khảo sát 20 đô thị loại I trực thuộc tỉnh, người đứng đầu Tổng hội Xây dựng nêu một thực thế, hầu hết các đô thị đều là tỉnh lỵ, nơi đặt trung tâm hành chính nhưng còn khảng 40 tỉnh, tỉnh lỵ chưa phải là đô thị loại I trực thuộc tỉnh. Mặt khác, quy mô dân số trung bình thấp hơn tiêu chuẩn nhưng mật độ dân số lại cao hơn tiêu chuẩn.
Tương tự, khảo sát đô thị loại V cũng cho thấy quy mô dân số và mật độ dân số đô thị loại V đều cao hơn mức thấp nhất theo tiêu chuẩn chỉ quy định.
“Từ cơ sở thực tiễn đó ngoài cân nhắc theo vùng miền còn cần phân theo loại đô thị. Nếu chúng ta áp dụng giảm cả sẽ vô hình chung đã làm cho chất lượng đô thị giảm đi, theo chúng tôi nên điều chỉnh theo loại đô thị” – TS Đặng Việt Dũng nói.
Trong quy mô dân số và mật độ dân số là hàm toán học liên quan đến diện tích đất đô thị, vì thế TS Đặng Việt Dũng đề nghị với những đô thị có diện tích trên 250 Km2 nên điều chỉnh cả hai chỉ tiêu quy mô và mật độ dân số, với đô thị nhỏ hơn 250km chỉ nên điều chỉnh 1 chỉ tiêu để có sự linh hoạt.
Cũng theo TS Đặng Việt Dũng, Nghị quyết 1210 và Nghị quyết 1211 một bên quy định tiêu chí, một bên quy định tiêu chuẩn. Trong 1210 lại quy định cả tiêu chuẩn nên rất dễ bị lẫn lộn, khó hình dung nên cần điều chỉnh lại cách gọi cho phù hợp. Liên quan đến tiêu chuẩn, chỉ tiêu, quy mô của đô thị loại I đang có sự khác biệt, cụ thể ở Nghị quyết 1210 quy định là 1.000 người, trong khi ở Nghị quyết 1211 là là 1.500 người. Đây là những cái cần phải xem xét điều chỉnh.
Một nội dung khác trong Nghị quyết 1211 không quy định mật độ dân số nhưng lại quy định diện tích tối thiểu dẫn đến nếu quy đổi mật độ dân số của 1211 chênh với mật độ dân số quy định trong 1210.
“Trong 5 tiêu chuẩn quy định trong 1210 và 1211 thì tiêu chuẩn quan trọng nhất là vị trí, tầm quan trọng của đô thị đây là điều rất khó mang tính định tính, vì thế khi xác định đâu đó là trung tâm văn hóa chính trị, giao thông của vùng, của địa phương nên cụ thể hóa bằng tiêu chí cụ thể. Đơn giản như trung tâm văn hóa chúng ta ghi là có công trình văn hóa nhưng công trình văn hóa cỡ gì cho rõ nếu không rất khó, cụ thể hóa để đánh giá. Hay như đầu mối giao thông, ở cấp huyện cũng ghi có cảng, sân bay là có được” – TS Đặng Việt Dũng kiến nghị.
Nhất Nam
(Bài viết đăng trên Tạp chí Người Xây dựng số tháng 1-2023)